بررسی جایگاه و نقش هیئتهای مذهبی در تاریخ شیعی بیانگر وسعت و نورانیت تلاش و فعالیت فرزندان معنوی قرآن و اهل بیت عصمت و طهارت (ع) در حفظ شعائر اسلامی می باشد لذا طرح سازماندهی هیئتهای مذهبی در کشور (خصوصاً در استان اصفهان ) به عنوان شاخصترین مأموریتهای سازمان تبلیغات اسلامی محسوب شده که در راستای نیل به اهداف مقدس و متعالی و گسترش معارف قرآنی و ترویج فرهنگ اسلام ناب محمدی (ص) و تحقق بخشیدن آن با آگاهی از شرایط کنونی و لزوم خط دهی جریان بالنده هیئتهای مذهبی در بستر صحیح و متناسب با اهداف و آثار وجودی و پیشینه و درخشان تاریخی خود با الهام از رهنمودهای حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری و بررسی و تحلیل مناسب از توانمندیهای موجود در اولویت برنامه های سازمان قرار گرفته است .
نگاهی به وضعیت هیئتهای مذهبی استان اصفهان
در حال حاضر بیش از 5500 هیئت مذهبی شناسائی شده در سطح استان به صورت پراکنده و غیر منسجم در سطح گسترده دارای فعالیتهای فرهنگی و مذهبی می باشند که در یک تقسیم‌بندی کلی می توان این هیئات را به سه قسمت تقسیم نمود .
الف : هیئتهایی که دارای قدمت و سابقه طولانی می باشند و دارای بافت سنتی و از انسجام نسبتاً قوی و متمرکز برخوردارند .
ب : هیئتهای در حال توسعه که دارای جلسات منظم و گرایش آنها به سازماندهی جدید و پذیرش برنامه های نو بیشتر است .
ج : هیئتهایی که به صورت موسمی و مقطعی در سطح استان بسیار گسترده می باشند و در ایام دهه اول محرم وصفر مراسم عزاداری برپا می کنند و از انسجام و هماهنگی نسبتاً ضعیفی برخوردارند .
ضرورت سازماندهی هیئتهای مذهبی
سازماندهی هیئتهای مذهبی به دلایل زیر ضروری است :
الف : تأیید و توشیح مقام معظم رهبری در خصوص هدایت ،نظارت و سازماندهی هیئتهای مذهبی به عنوان وظیفه سازمان تبلیغات اسلامی
ب : لزوم بهره برداری متمرکز و همسو از امکانات و پتانسیل بالقوه و بالفعل هیئتهای مذهبی در راستای مقابله با شبیخون فرهنگی
ج : ضرورت استفاده بهینه از موقعیت هیئتهای مذهبی در جامعه جهت اطلاع رسانی دقیق و صحیح و گسترش اسلام ناب محمدی (ص) بر اساس فرامین و رهنمودهای حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری
د: پشتیبانی و رفع مشکلات هیئتها با توجه به تأثیر پذیری آنان از موقعیتهای جغرافیائی منطقه‌ای
هـ : پاسداری و حفاظت از حریم مقدس هیئتهای مذهبی ـ ممانعت از اشاعه خرافات و مبارزه با بدعت ها و رفع شبهات خطرناک دینی و اجتناب از مسائل غیر اخلاقی و ضد امنیتی
و : استفاده ازپتانسیلهای موجود در هیئات مذهبی جهت غنی سازی اوقات فراغت جوانان در طول سال و جلوگیری از تأثیر تهاجمات فرهنگی در قشر جوانان
اهداف مهم از شناسائی هیئات مذهبی
الف : ایجاد انسجام و تحکیم وحدت و هماهنگی فکری و عملی در بین هیتهای مذهبی جهت به کارگیری همه توان و تجارت در طراحی و برنامه ریزی مناسب برای رسیدن به اهداف عالیه اسلام .
ب : گسترش و اشاعه فرهنگ متعالی اسلام ناب محمدی (ص)
ج : ارتقاء سطح آگاهی و آشنایی هیئتهای مذهبی نسبت به مبانی دین مبین اسلام
د: زنده نگهداشتن سنت عزاداری و سوگواری و مدیحه سرایی اهل بیت عصمت و طهارت (ع)
هـ : پاسداری از دستاوردهای انقلاب اسلامی و حفظ و حراست از وصایای جاودان حضرت امام (ره) و رهنمودهای مقام معظم رهبری
و : ترویج ارزشهای اسلامی و مقابله هوشیارانه با افکار التقاطی و انحرافی
وظایف و مأموریتهای سازمان تبلیغات اسلامی در سازماندهی هیئتهای مذهبی
الف : ایجاد انسجام و تحکیم وحدت و هماهنگی فکری و عملی در بین هیتهای مذهبی جهت به کارگیری همه توان و تجارت در طراحی و برنامه ریزی مناسب برای رسیدن به اهداف عالیه اسلام .
1- حمایت از برنامه های هیئات مذهبی
2- اهداء جوایز به برندگان مسابقات برگزار شده توسط هیئتها
3- تهیه و توزیع اقلام فرهنگی از قبیل قرآن ، رحل ـ مفاتیح ـ کتیبه و غیره
4- تجلیل از هیئات فعال در خصوص اجرای برنامه های مناسب سال
5- توزیع سهمیه نذورات هیئات مذهبی
6- هماهنگی با مدیریت محترم آستان قدس رضوی جهت همکاری با هیئات اعزامی به مشهد مقدس
7- اجرای مسابقات قرآنی در هیئات مذهبی
8- تشکیل شورای هیئات مذهبی در استان
9- برگزاری برنامه های متنوع در مناسبتهای سال با شرکت هیئات مذهبی
10- شناسائی هیئات مذهبی موجود در سطح استان و تهیه شناسنامه برای آنها
ب: تشکیل شورای هئات مذهبی
به منظور اصلاح وضعیت موجود و ساماندهی هیئتهای مذهبی و نظارت بر فعالیتهای آنها جهت دفاع از حریم اسلام ، رفع شبهات و حفظ و احیاء و زنده و پویا نگهداشتن سنت عزاداری و سوگواری و مدیحه سرایی و ایجاد هماهنگی در خصوص هیئتهای مذهبی همانند سایر استانها در استان زنجان با رأی گیری از مسئولین هیئات مذهبی شورای هئیات مذهبی تشکیل گردید در شهرستانهای زنجان ـ خدابنده ـ ماهنشان ـ ابهر ـ خرمدره ـ طارم مشغول فعالیت می‌باشند .
ج : شناسائی تشکلهای دینی بانوان
در سطح استان تشکلهای دینی بانوان همانند سایر تشکلهای دینی به طور منسجم اقدام به اجرای برنامه های متناوب در مناسبتهای سال خصوصاً برگزاری کلاسهای قرآنی در ماه مبارک رمضان می نمایند و مهمترین فعالتیها در زمینه های مختلف بدین شرح می باشد .
الف : برگزاری کلاسهای قرآنی به صورت سیار در طول سال
ب :برگزاری مسابقات فرهنگی درمناسبتهای سال‌خصوصاً هفته زن ـ ولادت‌باسعادت‌حضرت‌زهرا(س)
ج : اجرای مسابقه چهل حدیث همه ساله در بین خواهران شاغل و طلبه
د ـ دعوت سخنرانان از حوزه علمیه قم ـ تهران جهت سخنرانی در مراسم
هـ : برگزاری کلاسهای احکام و عقاید در بین هیئات مذهبی بانوان